BỆNH GLAUCOMA CẤP
I.MỤC TIÊU
1.Định nghĩa được glôcôm cấp
2.Liệt kê được những nguyên nhân chính gây ra glaucoma cấp
3.Chẩn đoán được cơn glaucoma cấp
4.Trình bày được huớng xữ trí bệnh glaucoma cấp
II.NỘI DUNG
SƠ LƯỢC GIẢI PHẨU –SINH LÝ
Thủy dịch được tiết ra từ thể mi vào hậu phòng thóat qua lổ đồng tử vào tiền phòng .Khi tiền phòng chứa đầy thủy dich,dịch sẽ được thoát ra khỏi mắt tại góc tiền phòng(tạo bởi giác mạc-mống mắt) qua bè cũng mạc,vào ống Schlemn,rồi hòa vào vòng tuần hoàn chung
(Cấu trúc góc tiền phòng & dẫn lưu thủy dịch)
Thủy dịch có vai trò duy trì hình dạng cho nhãn cầu và cung cấp chất dinh dưởng cho giác mạc và thủy tinh thể
Áp lực bên trong mắt(nhãn áp) được duy trì nhờ sự cân bằng đều đặn giữa quá trình sản xuất và thoát thủy dịch ra khỏi mắt .Khi sự cân bằng này bị phá vỡ có thể dẩn đến tăng nhãn áp kèm với bệnh glaucoma
ĐỊNH NGHĨA
Glaucoma cấp(glaucoma góc đóng cấp):là bệnh cấp cứu nhãn khoa, do góc tiền phòng bị đóng lại đột ngột,bệnh xuất hiện bất ngờ,thường gây đau nhức do nhãn áp tăng cao,giãm thị lực một cách nhanh chóng ,có thể gây tổn thương thần kinh thị không hồi phục trong vòng vài giờ nếu không điều trị sớm
NGUYÊN NHÂN
Dòng dẫn lưu thủy dịch bị tắc nghẽn do góc tiền phòng đóng lại làm nhãn áp tăng cao
1.glaucoma góc đóng nguyên phát:
-cấu trúc giải phẩu góc tiền phòng quá hẹp(loại này thường xảy ra sau khi có các yếu tố thuận lợi như nhỏ thuốc làm dãn đồng tử,làm việc bằng mắt trong tối quá lâu…)
-Góc tiền phòng bị chèn ép(angle crowding)do bất thường về hình dạng của mống mắt như mống mắt hình bình nguyên
2.glaucoma góc đóng thứ phát(góc tiền phòng bị hẹp là hậu quả của một số bệnh lý khác tại mắt)
-Tân mạch họăc màng viêm ở mống mắt,hoặc bè cũng mạc co kéo gây đóng góc tiền phòng
-Các nguyên nhân cơ học đẩy lệch màng chắn mống mắt-thủy tinh thể về phía trước gặp trong Đục thủy tinh thể phồng,phù hắc mạc sau mổ,bong hắc mạc,…
-Mống bị dính do viêm màng bồ đào,laser cắt bè cũng mạc,hội chứng nội mô giác mạc mống mắt…
TRIỆU CHỨNG &CHẨN ĐOÁN
Xảy ra đột ngột:
1.Cơ năng:
-Đau nhức mắt ,hốc mắt
-Nhìn mờ,nhìn có quầng màu xanh-đỏ quanh nguồn sáng
-Có khi bệnh nhânn buồn nôn hoặc ói
2.Thực thể:
-Triệu chứng chính:góc tiền phòng đóng,nhãn áp tăng cao,phù giác mạc,góc tiền phòng nông ở mắt còn lại
-Các triệu chứng khác:Cuơng tụ rìa giác mạc-kết mạc,đồng tử dãn vừa,không còn phản xạ với ánh sáng
3.Chẩn đoán:
-Dựa vào nhãn áp tăng cao(>21mmHg),góc tiền phòng nông, có thể gặp nghẽn đồng tử
XỮ TRÍ:
-Trước một bệnh glaucoma cấp thì cần nhanh chóng hạ nhãn áp càng sớm càng tốt.Có thể phối hợp cùng lúc nhiều thuốc
Thuốc nhỏ tại mắt có thể dùng nhóm beta-blocker(Timolol),Pilocarpine.Thuốc toàn thân đuờng uống dùng nhóm ức chế men Carbonic anhydrase như Diamox,Acetazolamide,đôi khi có thể kết hợp với nhóm ưu trương đường tĩnh mạch như Manitol
-Sau cùng phẫu thuậtdẫn thoát thủy dịch để tránh tái phát:cắt bè cũng mạc,cắt mống chu biên ,có thể dùng tia laser năng lượng cao tạo lổ thủng ở mống mắt (laser iridotomy)
(laser đục thủng mống mắt trong điều trị glaucoma cấp)
Phẩu thuật lấy thủy tinh thể trong trường hợp glaucoma do đục thủy tinh thể phồng